متریکا؛ مرجع آماری و فنی فوتبال ایران- وقتی جواد نکونام به عنوان جایگزین افشین قطبی سرمربی تیم فولاد شد، احتمالاً خوش‌بین‌ترین هوادار این تیم هم فکر نمی‌کرد فصل را در رتبه‌ی سوم به پایان برسانند. کسب پنج امتیاز از سه مسابقه‌ی نفس‌گیر هفته‌های ابتدایی مقابل استقلال، سپاهان و شهرخودرو، کم کم بذر امید را در دل هواداران فولاد کاشت و با انتخاب مدیر شایسته‌ای چون سعید آذری، این بذر سرعت رشد بیشتری به خود گرفت. فولاد در تمام طول فصل حرکت آهسته و‌ پیوسته‌ای به سمت منطقه‌ی سهمیه داشت و سرانجام در آخرین قدم به قله‌ی سهمیه رسید.
تکلیف نکونام با خود و شاگردانش از همان ابتدای فصل روشن بود. او در نقل و انتقالات بدون هیاهوی بی‌مورد، تنها مهره‌هایی را جذب کرد که می‌دانست ابزار مورد نیازش هستند؛ آبشک و عبدالله‌زاده را که در نساجی هم شاگرد خودش بودند، به اهواز آورد تا دو هافبک دفاعی جلوی دفاع چهار نفره‌اش را تشکیل دهند. محمد قاسمی‌نژاد، پدیده‌ی فصل گذشته‌ی شهرخودرو هم به عنوان یک بازیکن تکنیکی و چند پسته به فولاد اضافه شد تا یکی از چهار عنصر جلوی زمین آرایش ۱-۳-۲-۴ باشد. شهاب گردان به عنوان دروازه‌بان اول خریداری شد و‌ وحید حیدریه هم بار دیگر به لیگ برتر آمد. هم‌چنین برای تقویت قلب خط دفاع و جایگزینی عبدالله کرمی، موسی کولیبالی جذب شد. به واقع نکونام یک تیم جدید را بر اساس تفکرات خود در نقل و انتقالات ابتدای فصل ساخت، اما این پایان کار نبود. زوج نکونام-آذری، در نیم فصل هم چهار خرید هوشمند داشتند؛ پاتوسی را به لیگ ایران برگرداندند که از قضا قبل از تعطیلی مسابقات عملکرد درخشانی داشت.
احمدزاده از نیمکت پرسپولیس خریداری شد تا به عنوان یک بال تکنیکی هم در حملات به کار فولاد آید و هم در بازپس‌گیری توپ به تیم کمک کند. فرشاد آن قدر در یک نیم فصل درخشان ظاهر شد که توانست از نظر میانگین نمره‌ی «متریکا»، به چهارمین بازیکن لیگ تبدیل شود. زامهران و نیک‌نفس هم دیگر خرید‌های فولاد بودند که در نیم فصل دوم در بازی‌های زیادی به عنوان یار جانشین به زمین رفتند.
سبک بازی
بسیاری انتظار داشتند با توجه به سابقه‌ی مربیگری نکونام در نساجی و خونه به خونه و هم‌چنین سال‌ها کار کردن او با کارلوس کی‌روش، کاپیتان سابق تیم ملی از سبک فوتبال واکنش‌گرای تیم‌های کی‌روش در اهواز استفاده کند. آمار ۱۹ گل‌خورده‌ی فولاد هم که آن‌ها را بعد از پرسپولیس به عنوان دومین خط دفاع برتر لیگ معرفی می‌کند، گویای ساختار دفاعی منسجمی فولاد زیر نظر نکو است، اما تیم او در تمام بازی‌های فصل یک بازی واکنشی با اتکای صرف بر ضد‌حملات را ارائه نداد. به‌طور مثال، فولاد مقابل تراکتور و پرسپولیس در بازی‌های برگشت به ترتیب ۴۰ و ۴۳٪ مالکیت توپ داشت، اما در خلال همین بازی‌ها شاگردان نکونام مقابل سه تیم پارس جم، سایپا و ذوب‌آهن بالاترین درصد مالکیت هفته را به خود اختصاص داده و در بازی با سایپا علی رغم ناکامی در گل‌زنی، امید گل خیره‌کننده‌ی ۳/۶۶ را از خود ثبت کردند.
این آمار‌ها یک نکته‌ی مهم را در مورد ۱-۳-۲-۴ جواد نکونام عیان می‌کند؛ او توانسته یک تیم داینامیک را راهی مسابقات این فصل کند که هم در اجرای بازی مالکانه و‌ فوتبال «pro active» و هم بازی واکنش‌گرا تواناست. کاری که هیچ تیمی در فوتبال ایران به این خوبی انجامش نمی‌دهد. تیم نکونام فوتبالی مدرن را با اتکا بر پرسینگ شدید در نیمه‌ی زمین حریف، بازپس‌گیری توپ و انتقال سریع توپ از فاز دفاع به حمله ارائه می‌دهد و همه‌ی این‌ها درحالی است که او نه یک اسکوآد پرستاره، بلکه یک اسکوآد منطقی و ‌منطبق بر نیاز‌های خویش را ساخته است؛ با تکیه بر تجربه‌ی نفراتی چون احمدزاده، شیمبا، گردان و بیت سعید، معرفی جوان‌هایی چون برادران حردانی، نجاریان و بدرقه و احیای نفراتی چون حیدریه و آغاسی.
هواداران خون‌گرم فولاد می‌توانند امیدوار باشند با حفظ ترکیب نکونام-آذری روز‌های خوب فولاد هم‌چنان ادامه داشته باشد و حتی آن‌ها بتوانند با جذب سه یا چهار مهره‌ی تأثیر‌گذار برای فصل بعد از مدعیان جدی قهرمانی باشند.